Atak Federacji Rosyjskiej na Ukrainę odbił się głośnym echem na całym świecie. Większość państw wyraziła swoje niezadowolenie i obawę w związku z najazdem na Ukrainę, lecz nie wszyscy światowi przywódcy sprzeciwiają się tej inwazji. Są też tacy, którzy popierają wojenną politykę Władimira Putina. Zazwyczaj są to kraje mające podobny do rosyjskiego system sprawowania władzy, oparty na modelu dyktatorskim bądź autorytarnym, lub prowadzące wspólne interesy gospodarcze i militarne z Rosją. Nie jest również zaskoczeniem, że wsparcie najczęściej okazują kraje uzależnione od Federacji Rosyjskiej, ponieważ sprzeciw oraz brak poparcia dla jej planów mógłby wiązać się dla nich z negatywnymi konsekwencjami polityczno-gospodarczymi^[1]A. Zasadni, Wojna w Ukrainie. Które kraje poparły atak Rosji? Co z Chinami i Turcją?, „interia.pl”, 2.03.2022, … Continue reading.

Białoruś

Białoruś jest jednym z najbardziej lojalnych sojuszników Rosji. Oba kraje ściśle współpracują ze sobą – zarówno politycznie, jak i gospodarczo – od 1990 r. Współpraca między tymi państwami jeszcze bardziej się zacieśniła po wygranych wyborach w sierpniu 2020 r., gdy ponownie prezydentem Białorusi został Aleksandr Łukaszenka. Trudno wyobrazić sobie scenariusz, w którym Białoruś przeciwstawiłaby się Federacji Rosyjskiej i rozpoczęła działania antywojenne. Jak wiadomo, Rosja jest jednym z najważniejszych handlowych sojuszników Białorusi, lecz nie tylko rosyjskie surowce energetyczne (ropa naftowa i gaz ziemny) zacieśniają powiązania między tymi krajami. Łączy je również umowa Euroazjatycka Unia Gospodarcza oraz kierowany przez Rosję sojusz wojskowy pod nazwą Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym^[2]P. Prange, Od Armenii po Wenezuelę. Przyjaciele Rosji, „DW.com”, 25.02.2022, https://www.dw.com/pl/od-armenii-po-wenezuel%C4%99-przyjaciele-rosji/a-60923027, 21.03.2022. Z oficjalnych deklaracji Łukaszenki wynika, że Białoruś nie uczestniczy w inwazji na Ukrainę oraz że on sam nie popiera żadnych działań wojennych i nigdy tego nie uczyni^[3]A. Sucharska, Nowa deklaracja Łukaszenki. „Nie popieram działań wojennych i nigdy ich nie poprę”, „natemat.pl”, 19.03.2022, … Continue reading. Jednak, jak wiadomo z doniesień serwisów informacyjnych, to właśnie z terenów Białorusi 27 lutego 2022 r. wystrzelono wycelowane w Ukrainę pociski rakietowe typu Iskander. Były to pociski rosyjskie, a nie białoruskie, lecz samo miejsce ich wystrzelenia ukazuje, że Białoruś w sposób pośredni wspiera Federację Rosyjską podczas tej wojny^[4]Rosja wystrzeliła rakiety Iskander z terytorium Białorusi w kierunku Ukrainy, „gazetaprawna.pl”, 27.02.2022, … Continue reading. To wszystko wydaje się bardzo niejasne i wątpliwe. Można uznać to za kolejną propagandę i dezinformację, tym razem skrupulatnie przygotowaną przez stronę białoruską, aby uspokoić opinie publiczną. Łukaszenka oświadczył również, że Białoruś nigdy nie przystąpi do inwazji na Ukrainę, mimo to wyraził zgodę na rozmieszczenie wojsk rosyjskich wzdłuż granicy białorusko-ukraińskiej^[5]A. Zasadni, Wojna w Ukrainie. Które kraje…..

Wenezuela

Wenezuela jest najbliższym sojusznikiem Rosji na terenie Ameryki Łacińskiej. Prezydent kraju Nicolás Maduro oficjalnie opowiadał się po stronie Rosji jeszcze przed atakiem na Ukrainę. Stosunki między obydwoma krajami oparte są na współpracy wojskowej i gospodarczej. Federacja Rosyjska od 2006 r. udzielała pożyczek wenezuelskiemu rządowi. Wielkość długu w tym momencie wynosi około 17 mld dolarów. Znaczną część zapożyczonych pieniędzy przeznaczono na zakup w Rosji nowej broni dla wenezuelskiej armii. Zapożyczanie się Wenezueli daje Federacji Rosyjskiej możliwość sprawowania kontroli nad bogactwami surowcowymi tego kraju, jakim bez wątpienia są pokłady ropy naftowej, uważane za jedne z największych na świecie^[6]P. Prange, Od Armenii po Wenezuelę….. Należy jednak zaznaczyć, że Wenezuela jest krajem bardzo biednym i ubogim, a większość jej społeczeństwa przymiera głodem. Pokazuje to bardzo wyraźnie, że na arenie międzynarodowej państwo to nie ma zbyt silnej pozycji, jednak Putin szuka desperacko poparcia wśród społeczności międzynarodowej, obiecując Wenezueli zwiększenie strategicznego partnerstwa między państwami^[7]Prezydent Wenezueli popiera rosyjską inwazję na Ukrainę, „legaartis.pl”, 2.03.2022, https://legaartis.pl/blog/2022/03/02/prezydent-wenezueli-popiera-rosyjska-inwazje-na-ukraine/, 21.03.2022..

Kraje afrykańskie

Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła rezolucję, w której domaga się bezwarunkowego zaprzestania rosyjskiej agresji względem Ukrainy. Za jej przyjęciem opowiedziała się większość członków, jednak 35 państw wstrzymało się od głosu, a połowa z nich to kraje afrykańskie – między innymi; Algiera, Angola, Burundi, Kongo, Gwinea Równikowa, Namibia, Senegal, Uganda, RPA, Sudan Południowy, Zimbabwe i Tanzania. W tym momencie należy zadać pytanie: czy wstrzymywanie się od głosu ma na celu nieujawnienie stanowiska i przyszłych intencji w stosunku do Rosji?^[8]K. Zuchowicz, Dlaczego Afryka nie stanęła murem za Ukrainą? Zobaczcie na jaką skalę Putin walczy tu o wpływy, „natemat.pl”, 4.03.2022, … Continue reading.
Niemieckie media od 2020 r. donosiły o rosyjskich planach względem Afryki dotyczących lokalizacji pod budowę baz wojskowych. Jak wiadomo z przecieków, do których dotarły światowe media, bazy miały powstać w Egipcie, Republice Środkowoafrykańskiej, Mozambiku, Sudanie, Erytrei i na Madagaskarze. Rosja od kilku lat prowadzi politykę międzynarodową ukierunkowaną na Afrykę. W 2019 r. przygotowała w Soczi szczyt dla wszystkich przywódców afrykańskich, aby pokazać, że po upadku Związku Radzieckiego w 1991 r. Rosja znów wraca do Afryki. Pozycja Federacji Rosyjskiej miała być oparta na polityce ZSRR, który starał się pomagać państwom afrykańskim w wyzwoleniu się spod kolonialnego panowania i neokolonializmu państw zachodnich^[9]Tamże..
W najbliższych latach będzie toczyć się walka między USA, Chinami i UE o wpływy w Afryce i Rosja w tym wyścigu nie może być obojętna. Obecnie próbuje umocnić swoje znaczenie na afrykańskim kontynencie, podpisując z wieloma krajami Afryki porozumienia o współpracy techniczno-wojskowej. To wersja oficjalna, lecz według dr. Witolda Radkiewicza wersja nieoficjalna jest skierowana do elit afrykańskich i ma obejmować pakiet usług, takich jak „technologia polityczna”. Chodzi o metody manipulowania procesami politycznymi, a zwłaszcza wyborczymi, które mają na celu utrzymanie się u władzy czy pozwalają wygrywać wybory, oraz sposoby uniezależnienia się od Zachodu. Rosja chce zapewnić ochronę i utrzymanie władzy obecnym rządom, a w zamian domaga się, aby firmy wchodzące na rynek afrykański dostawały koncesję na eksploatację surowców. Cały ten proces ma wesprzeć grupa Wagnera, która działa już w Afryce na szeroką skalę^[10]Tamże..
Rosja ma znaczne większe szanse zdobyć poparcie państw afrykańskich niż zachodnioeuropejskich, na których ciąży przeszłość kolonialna. Tocząca się obecnie wojna w Ukrainie wcale nie zniechęca społeczności afrykańskiej do Rosji, ponieważ ta nigdy nie chciała podbić Afryki ani nie zmuszała do nauki własnego języka, tak jak kraje zachodnie^[11]Tamże..
Drugi szczyt Rosja – Afryka ma się odbyć jesienią tego roku w Etiopii i właśnie on pokaże, ilu sojuszników w Afryce ma tak naprawdę prezydent Putin. Wstrzymanie się państw afrykańskich od głosowania w sprawie rezolucji wcale nie oznacza ich neutralnego stosunku do Rosji, ale taką postawą nie chcą narazić się państwom zachodnim. Postanowieniom ONZ otwarcie sprzeciwiła się natomiast – jako jedna z nielicznych – Erytrea^[12]Tamże..

Erytrea

Erytrea to państwo na terenie Afryki Wschodniej nad Morzem Czerwonym. Władzę sprawuje dyktator Isajas Afewerki z ramienia jedynej istniejącej tam partii politycznej – Ludowego Frontu na rzecz Demokracji i Sprawiedliwości. Cały kraj jest politycznie zamknięty na relacje międzynarodowe i mało aktywny w instytucjach międzynarodowych, w których figuruje. Walutą Erytrei jest nakfa. Gospodarka tego kraju znajduje się w przeważającej większości pod kontrolą państwową.

Erytrea sprzeciwiła się rezolucji ONZ i wyraziła swoje poparcie dla Rosji po rozpoczęciu inwazji na Ukrainę. Jednak jaką korzyść może odnieść z tego ten niewielki kraj, oddalony o setki kilometrów od Rosji? W roku 2018 Erytrea weszła w kontakty handlowe z Rosją, które miały dotyczyć spraw militarnych oraz infrastrukturalnych, lecz ostatecznie nie zawarto znaczących umów. Niewykluczone, że w najbliższej przyszłości będzie można usłyszeć o inwestycjach rosyjskich w tym kraju, ponieważ Erytrea w przeszłości była zainteresowana dzierżawieniem portów morskich na zagraniczne bazy wojskowe. Taka budowa baz mogłaby dać Rosjanom strategiczną przewagę nad NATO. W tym momencie, kiedy cały świat stawia się przeciwko działalności rosyjskich wojsk na terytorium Ukrainy, a sam prezydent Rosji poszukuje ze wszystkich stron świata poparcia dla swoich działań wojennych, budowa baz nad basenem Morza Czerwonego nie jest zbytnio prawdopodobna. Jednak nie należy tego lekceważyć i mieć na uwadze każde wsparcie dla rosyjskiej inwazji. Nawet taki mały kraj jak Erytrea może odegrać w przyszłości znaczącą rolę w dalszych działaniach Rosji^[13]W. Ziomek, Putin osamotniony jak nigdy. Poparła go „Korea Północna Afryki”, „money.pl”, 3.03.2022, … Continue reading.