23 marca 2022 r. talibowie cofnęli decyzję zezwalającą afgańskim dziewczętom na powrót do szkół średnich. Zamieszanie wywołało ogłoszenie Ministerstwa Edukacji, które przekazało informację, że szkoły średnie dla dziewcząt zostaną zamknięte. Wzbudziło to ogrom kontrowersji, ponieważ dokładnie tydzień wcześniej Ministerstwo Edukacji zapowiedziało, że w środę 23 marca szkoły zostaną otwarte dla wszystkich uczniów – w tym dziewcząt. Rząd próbował argumentować swoją decyzję brakiem konkretnych orzeczeń w sprawie mundurów, które musiałyby nosić uczennice. W treści przesłanek możemy przeczytać: „Informujemy wszystkie dziewczęce szkoły średnie i te szkoły, które mają uczennice powyżej szóstej klasy, że są wolne do następnego rozporządzenia”[1]S. Kermani, Afghanistan: taliban backtrack on reopening high schools for girls, „bbc.com”, 23.03.2022, https://www.bbc.com/news/world-asia-60845540, 23.02.2022. . W zawiadomieniu dodano listę szkół, które zostaną ponownie otwarte dopiero po podjęciu decyzji w sprawie mundurków dla uczennic, zgodnych z „prawem szariatu i tradycją afgańską”.
Decyzja Ministerstwa Edukacji spotkała się z wielką krytyką, dezorientacją i wieloma emocjami. Niektóre dziewczyny płakały, a rodzice i opiekunowie reagowali złością i rozczarowaniem. Wielu uczniów wspominało o tym, jak wielkie odczuwali szczęście i podekscytowanie, kiedy zapowiedziano otwarcie szkół. Nowe rozporządzenie Ministerstwa Edukacji wywołało również poruszenie w social mediach – na Twitterze pojawiły się nagrania płaczących dziewczyn z Kabulu. Jedna z bohaterek filmu wezwała Islamski Emirat do ponownego otwarcia wszystkich szkół dla dziewcząt w całym kraju. W wywiadzie dla BBC jeden z ojców powiedział, że jego córka była zszokowana i zrozpaczona, odkąd tego ranka talibowie zakazali jej wejścia do szkoły. Dodał, że „jeśli coś stanie się mojej córce, nie wybaczę talibom”[2]Ibidem..
W latach 90., podczas poprzednich rządów talibów, zakazano dziewczętom zdobywania wykształcenia. Jednakże, odkąd ponownie przejęli władzę w sierpniu 2021 r., w większości kraju otwarto jedynie dziewczęce szkoły podstawowe – w tym samym czasie funkcjonowały wszystkie szkoły dla chłopców. Część członków rządu talibów przyznaje, że edukacja kobiet w Afganistanie nadal pozostaje kontrowersyjną kwestią. Dlatego też dyskusyjna i podjęta w ostatniej chwili zmiana decyzji pokazuje ewidentne podziały w nowym rządzie. Prawdopodobnie obecni rządzący nie biorą pod uwagę aspiracji współczesnego społeczeństwa afgańskiego w temacie edukacji.
Założycielka Afghan Women’s Network, aktywista Mahouba Seraj w mocny sposób wypowiedziała się o nowej decyzji ministerstwa: „Wymówką, którą podali, było – nie masz odpowiedniego hidżabu”. „Nie było żadnego orzeczenia, po prostu dziś rano zdecydowali, że hidżab nie jest właściwy, z jakiegokolwiek powodu”[3]Ibidem..
Seraj zwróciła uwagę, że dziewczęce mundurki szkolne w Afganistanie były z reguły dość zakryte, a szkoły średnie zostały już podzielone ze względu na płeć. Działaczka przytoczyła również żądania społeczności międzynarodowej, które jasno nakazywały, aby talibowie przyznali kobietom prawo do edukacji. Sytuację skomentowali przedstawiciele misji ONZ w Afganistanie, którzy ubolewają nad zmianą decyzji. Z kolei dyplomaci amerykańscy stwierdzili, że zamykanie szkół w znaczącym stopniu podważyło zaufanie do zobowiązań i zapewnień talibów. „To jeszcze bardziej osłabia nadzieje rodzin na lepszą przyszłość dla ich córek” – napisała na Twitterze specjalna wysłanniczka USA[4]Ibidem..
[5]Zdjęcie z okładki: Photo by IsaaK Alexandre KaRslian on Unsplash
